W dzisiejszych czasach charakteryzujących się dezinformacją wywoływaną przez fake newsy oraz nieustannym dążeniem do sensacji liczy się każda inicjatywa komunikacyjna mająca na celu rozpowszechnianie rzetelnych i potwierdzonych informacji. Stąd szczególnie istotna w sytuacjach kryzysowych jest komunikacja skierowana do obcokrajowców, którzy z różnych względów żyją, pracują czy uczą się w naszych miastach. To przede wszystkim oni, w obliczu kryzysów, mogą czuć się najbardziej zagubieni i potrzebować informacyjnego wsparcia ze strony instytucji i urzędów, które budzą zaufanie.
Dlaczego jest to tak ważne?
Migranci powinni być świadomi potencjalnych zagrożeń związanych z kryzysem, wiedzieć gdzie i jak mogą uzyskać pomoc oraz w jaki sposób komunikować swoje potrzeby. Kanały i metody komunikacji skierowanej do migrantów powinny być dopasowane do ich potrzeb i możliwości, a także uwzględniać możliwe bariery językowe, kulturowe czy technologiczne. Działania w zakresie komunikacji powinny także uwzględniać różnice między migrantami obecnymi na danym obszarze, a w tym przypadku w mieście.
Przede wszystkim należy słuchać
By w pełni zrozumieć sytuację migrantów – między innymi ich obawy czy problemy, z jakimi się borykają, należy dać im poczucie, że rzeczywiście chcemy ich wysłuchać. Dzięki temu będziemy w stanie stworzyć narrację odpowiadającą oczekiwaniom. Warto w tym celu utworzyć infolinię i centra obsługi telefonicznej, szczególnie w ostrej fazie kryzysu, dzięki którym wykwalifikowani pracownicy w różnych językach będą zapewniać migrantom wsparcie informacyjne oraz zachęcać do skorzystania z bezpłatnych inicjatyw prowadzonych przez instytucje miejskie.
Informacja dostosowana do potrzeb
Chcąc dotrzeć do jak największej grupy migrantów, władze lokalne powinny kłaść szczególny nacisk na treść kierowanego do nich komunikatu – pamiętając o różnicach pomiędzy grupami migrantów i w ich obrębie. Są to między innymi: język, kultura, ale także wiek czy dostęp do mediów. Oczywiste, a jednocześnie najważniejsze jest tłumaczenie komunikatów na języki, którymi posługują się migranci, upraszczanie ich – poprzez unikanie żargonu i akronimów oraz dostosowywanie ich do różnych poziomów umiejętności czytania i pisania. Warto również mieć na uwadze, że materiały graficzne, audio i wideo są dużo bardziej skuteczne niż sam tekst.
Wiele kanałów komunikacyjnych
Wykorzystanie tradycyjnych, jak i nowych mediów, którym ufają społeczności imigranckie, może znacząco zwiększyć zasięg informacji. Szczególnie docenić należy siłę mediów społecznościowych, dzięki którym informacje mogą być przekazywane praktycznie w czasie rzeczywistym. Ponadto, udostępniając wielojęzyczne materiały informacyjne na oficjalnych profilach miejskich, czy też na profilach organizacji działających na rzecz migrantów, umożliwiamy innym użytkownikom rozpowszechnianie tych informacji na nieskończoną wręcz skalę.
Współpraca z lokalnymi organizacjami pozarządowymi
Organizacje lokalne działające na rzecz migrantów, także tych o nieuregulowanym statusie migracyjnym, mają z nimi bezpośredni, często dobry kontakt. W kryzysowych sytuacjach to właśnie do nich jako pierwszych cudzoziemcy zwracają się z prośbą o pomoc. Dlatego współpraca władz lokalnych z tego typu instytucjami może zdecydowanie usprawnić komunikację między organami miejskimi a migrantami oraz wpłynąć na lepsze zrozumienie ich potrzeb w dobie kryzysu.
Dobre praktyki
Łączy Nas Gdańsk to kampania społeczna Miasta Gdańsk realizowana w ramach wdrażania Gdańskiego Modelu Integracji Imigrantów, a także Modelu na rzecz Równego Traktowania. Jej celem jest promowanie działań związanych z minimalizowaniem nierówności społecznych oraz ukazywania pozytywnego aspektu różnorodności. Kampania posiada dedykowany serwis na oficjalnej witrynie miasta oraz profil na Facebooku, który Personal PR rozwija od momentu powstania projektu. W obliczu sytuacji wywołanej przez koronawirusa prowadzona komunikacja jest wielojęzyczna i nastawiona na informowanie migrantów na temat obecnej sytuacji w Gdańsku, jak i w Polsce.
Centrum Wielokulturowe to projekt wspierający integrację międzykulturową i obywatelską współfinansowany przez Miasto Stołeczne Warszawa. Misją centrum jest pomoc w zapobieganiu marginalizacji społecznej migrantów, a także przeciwdziałanie zagrożeniom wynikającym z niewiedzy i stereotypów. W jego siedzibie znajduje się info-punkt dla migrantów oraz przestrzeń przyjazna wielokulturowym projektom. Centrum posiada własną stronę internetową oraz profil na Facebooku, na których także zamieszczane są obecnie wielojęzyczne materiały m.in. na temat epidemii koronawirusa.
Wzorcową komunikację kryzysową ukierunkowaną na cudzoziemców prowadzą także niektóre miasta skandynawskie. Na oficjalnej stronie internetowej Oslo, zamieszczane są wielojęzyczne materiały informacyjne, a na profilu na Facebooku promowana jest akcja #Spreadthewordnotthevirus, która polega na udostępnianiu przez użytkowników materiałów wideo, na których w swoim ojczystym języku nakłaniają do pozostawania w domach, by zminimalizować ryzyko rozprzestrzeniania się koronawirusa (film w języku polskim). Przykładem dla innych lokalnych władz może być także niespełna 100-tysięczna szwedzka gmina Botkyrka, w której ponad połowę populacji stanowią cudzoziemcy. Na stronie głównej jej oficjalnego portalu znajdują się łatwo dostępne i świetnie opracowane materiały dotyczące koronawirusa w aż siedemnastu językach.
W kryzysie i nie tylko
Powyższe wskazówki dotyczące komunikacji między lokalnymi władzami a cudzoziemcami powinny być oczywiście stosowane nie tylko w sytuacjach kryzysowych. Regularna, proaktywna komunikacja skierowana do tej grupy społecznej jest podstawą wszelkich działań mających na celu jej integrację z resztą społeczeństwa, jak i budowania w niej poczucia bycia częścią społeczeństwa. Ukazanie migrantom naszych starań na rzecz poprawy ich sytuacji oraz chęci niesienia im pomocy – przede wszystkim poprzez czyny, ale także, co ważne, poprzez zrozumiałe dla nich słowa, to klucz do budowania silnej relacji opartej na wzajemnym szacunku, zaufaniu i szczerości.